Yn wir, bydd un o bob cant o bobl yn profi sgitsoffrenia yn ystod eu bywydau. Gellir ei drin, a bydd y rhan fwyaf o'r bobl sy'n ei brofi yn byw bywydau cyffredin. Er hyn, gall camsyniadau achosi stigma a gwahaniaethu, a all ei gwneud hi'n llawer anoddach i bobl siarad yn agored amdano a cheisio'r help sydd ei angen arnynt.
Beth yw sgitsoffrenia
Mae sgitsoffrenia yn salwch meddwl sy'n digwydd pan fydd y rhannau o'r ymennydd sy'n gyfrifol am emosiwn a theimlad yn stopio gweithio'n iawn. O ganlyniad, gall unigolyn stopio byw ei fywyd arferol; gall encilio oddi wrth bobl, teimlo'n ddryslyd, colli diddordeb mewn pethau a thueddu i gael cyfnodau dig.
Gall symptomau sgitsoffrenia gynnwys meddwl, siarad a symud yn arafach, meddyliau cymysg, undonedd emosiynol neu ddiffyg prosesau meddwl, llai o gymhelliant, newidiadau mewn patrymau cysgu ac iaith y corff a difaterwch ynghylch cyswllt cymdeithasol. Gall symptomau hefyd gynnwys rhithweledigaethau (gweld, clywed ac arogli pethau na all pobl eraill ei wneud) a rhithdybiau (credoau cryf neu brofiadau nad ydynt yn gyson â realiti a dderbynnir yn gyffredinol).
Ceir mathau gwahanol - y math mwyaf cyffredin yw sgitsoffrenia paranoid. Mae rhagor o wybodaeth am symptomau a thriniaethau ar gael ar wefannau'r GIG, Rethink Mental Illness a Mind.
Y stigma sy'n gysylltiedig â sgitsoffrenia
Mae problemau iechyd meddwl yn gyffredin, ond mae bron i naw o bob deg o bobl sy'n wynebu problemau o'r fath yn dweud eu bod yn wynebu stigma a gwahaniaethu o ganlyniad i hynny.
Gall y stigma a'r gwahaniaethu hwn fod yn un o'r rhannau anoddaf o'r profiad, oherwydd gall olygu colli cyfeillgarwch, cael eich ynysu, cael eich allgáu o weithgareddau, anawsterau o ran cael swydd a'i chadw, methu dod o hyd i help a phroses wella arafach. Yn yr un modd, gall stigma achosi i ni fod ofn siarad â'r bobl o'n cwmpas a all fod angen ein cymorth.
Does dim rhaid i bethau fod fel hyn. Mae siarad am iechyd meddwl yn dangos i rywun eich bod yn poeni amdanynt. Mae'n cynorthwyo'r broses wella ac yn aml caiff cyfeillgarwch ei gryfhau.
"Pan roeddwn yn blentyn, arferem ddweud y dywediad Saesneg 'Sticks and stones may break my bones, but words will never hurt me'. Rwyf wedi newid fy meddwl. Dau o'r geiriau mwyaf niweidiol yn y geiriadur yw sgitsoffrenia a seicotig. Gall y ddau air hyn ddifetha eich bywyd."
