*Rhybudd sbardun – mae’r blog hwn yn archwilio themâu colli babi. Cymerwch ofal wrth ddarllen.*
Ar ôl profi stigma iechyd meddwl fy hun, roeddwn yn awyddus i ymuno’n llawn â Diwrnod Amser i Siarad. Felly, yn 2016, cofrestrais i hyfforddi fel Hyrwyddwr Amser i Newid Cymru. Mae'r Hyrwyddwyr i gyd yn wirfoddolwyr sydd â phrofiad personol o broblemau iechyd meddwl. Mae hyrwyddwyr wrth galon yr ymgyrch, yn herio stigma yn ein cymunedau ein hunain, yn ymgyrchu yn y cyfryngau ac yn rhannu ein straeon.
Fis Hydref diwethaf, ar gyfer Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd ac Wythnos Ymwybyddiaeth Colli Babanod, ysgrifennais y blog canlynol. Mae'n amser torri'r tabŵau sy'n ymwneud â'r pynciau hyn, felly penderfynais trafod fy mhrofiadau fy hun eto.
Yn ôl i Hydref 1994, roedd fy ngŵr a minnau wedi bod yn briod ers tair blynedd ac wedi penderfynu y byddem yn ceisio am fabi. Gyda mawr bleser, cefais wybod fy mod yn feichiog bron yn syth.
Am Nadolig bendigedig gawson ni, breuddwydio am fod yn deulu a dechrau rhannu ein newyddion. Ni allai bywyd wedi bod yn well. Pa mor gyflym y newidiodd hyn yn y flwyddyn newydd. Ym mis Ionawr 1995, daeth bywyd yn ddrwg iawn yn sydyn. Ar 12 wythnos yn feichiog, cefais camesgoriad. Ymdriniwyd â'r camesgor yn wael iawn gan yr ysbyty. Rwy’n dal i allu gweld y meddyg yn dangos y sgan i mi ac yn dweud, “Dyma lle dylai’r babi fod” a gofynnais iddo, “Pam nad oes babi yno?” Ac atebodd, "Dydw i ddim yn gwybod." Fe wnes i ddarganfod yn ddiweddarach trwy ddarllen taflen a roddwyd i mi ar y ward, ei fod yn ofwm malltod, lle nad oes embryo yn cael ei ffurfio. Os nad oedd hyn yn ddigon drwg, fe wnaeth y camesgor achosi pwl acíwt o salwch meddwl, a chefais fy nerbyn i ward seiciatrig am 5 diwrnod. O ganlyniad uniongyrchol i stigma iechyd meddwl a gwahaniaethu, cefais fy hun yn ddi-waith am gyfnod o 6 mis. Nid oes gennyf hyd yn oed yr ansoddeiriau cywir i ddisgrifio’r cyfnod ofnadwy hwn yn fy mywyd. Gadawodd i mi deimlo fy mod wedi fy nghysgodi â chywilydd ac yn gwbl anobeithiol.
Bryd hynny, dywedodd fy nhad annwyl doeth wrtha i am, “chwarae’r llaw rwyt ti wedi’i drin”. Yr oeddwn wedi cael fy llaw arw, ond yn araf iawn, gyda chymorth fy ngŵr a’m ffrindiau ffyddlon, dechreuais chwarae’r cardiau oedd gennyf yn fy llaw. Yn gynharach eleni, roeddwn i'n rhannu fy stori gyda ffrindiau. Dywedodd un ffrind ffyddlon wrthyf fod Duw bellach wedi delio â llaw newydd i mi, ac mae hi'n iawn. Yr unig beth da a ddeilliodd o’r amser ofnadwy hwnnw ym 1995 oedd fy mod wedi fy nghatapwlio i mewn i’r system. Cefais ddiagnosis o anhwylder deubegwn a dechreuais feddyginiaeth, a wnaeth fy nghadw'n iach am 27 mlynedd. Ar ddechrau 2021, yn raddol iawn dechreuais leihau fy meds 10% bob wythnos. Ynghyd â chefnogaeth fy ngŵr a grŵp bach o ffrindiau ffyddlon, mi wnes i roi’r gorau i gymryd meddyginiaeth yn llwyr ym mis Mawrth 2022 ac rwy’n dal yn iach heddiw.
Felly ar y Diwrnod Amser i Siarad hwn, gadewch imi eich gadael gyda'r neges hon: mae camesgoriadau yn gyffredin iawn. Peidiwch â dioddef y boen yn dawel; rhannwch eich stori ag eraill a all uniaethu â'ch profiad. Cafodd Mam 2 camesgoriad cyn i fy chwaer a minnau gael eu geni, a chafodd ein merch ni ein hunain camesgoriad cyn genedigaeth ein hŵyr perffaith yn gynharach eleni. Hefyd, nid yw cymryd meddyginiaeth ar gyfer salwch meddwl yn ddim byd i fod â chywilydd ohono yn fwy na chymryd meddyginiaeth ar gyfer cyflwr corfforol.
Os ydych wedi cael eich effeithio gan gamesgoriad ac angen cymorth, mae Morgan’s Wings yma i chi. Mae’r elusen bwrpasol hon sydd wedi’i lleoli yng Nghaerdydd yn cynnig gwasanaeth sgwrsio testun am ddim am 07706052048 (ar gael gyda’r nos rhwng 7-9pm a 5-7pm ar benwythnosau), gyda negeseuon y tu allan i’r oriau hyn yn cael eu hateb cyn gynted â phosibl. P'un a ydych chi'n rhiant, yn nain neu'n taid, yn frawd neu'n chwaer, neu'n rhywun annwyl, nid ydych chi ar eich pen eich hun. Ewch i Morgan’s Wings am ragor o wybodaeth.
